Το παιχνίδι ρόλων

Το παιχνίδι ρόλων είναι μια δραστηριότητα που χρησιμοποιείται απο πολλούς λογοθεραπευτές και αποτελεί μια δημιουργική δραστηριότητα στις συνεδρίες λογοθεραπείας. Το παιδί μέσα απο το συγκεκριμένο παιχνίδι δουλεύει την γενίκευση των δεξιοτήτων που έχουν αποκτηθεί απο την θεραπεία, εξασκεί δεξιότητες που συνεχίζουν να διδάσκονται ενώ ουσιαστικά όλες οι δραστηριότητες και οι διάλογοι πραγματοποιούνται στην λεγόμενη προσομοίωση της ''πραγματικής κοινωνικής ζωής".
Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο αν ο θεραπευτής (πάντα στις περιπτώσεις που οι ικανότητες του παιδιού το επιτρέπουν) να χωρίσει το παιχνίδι ρόλων στα εξής μέρη :

1. Ελεύθερη δραστηριότητα-διάλογος. Στο συγκεκριμένο μέρος το παιδί μπορεί να συζητήσει με τον θεραπευτή σχετικά με τον ρόλο που καλείται να παίξει (π.χ. σούπερ μάρκετ-γιατρός-σχολείο). Με αυτόν τον τρόπο ελέγχουμε τον αυθόρμητο λόγο του παιδιού, την ικανότητα του να ακολουθεί με επιτυχία τους κανόνες διαλόγους, την ικανότητα του στην κατονομασία αντικειμένων (σχετικών με τον ρόλο),την σύνταξη-δομή προτάσεων, το κατά πόσο μπορεί να ανακαλέσει-πραγματοποιήσει  κινήσεις-δραστηριότητες που σχετίζονται με το παιχνίδι αλλά και να αξιολογήσουμε την άρθρωση καθώς και τα ερεθίσματα που δέχεται το παιδί. 
2. Δομημένες δραστηριότητες με σκοπό την μίμηση κινήσεων-ομιλίας. Ο θεραπευτής υποδεικνύει στο παιδί φράσεις και δραστηριότητες κίνησης που σχετίζονται με τον ρόλο, ενώ στην συνέχεια του ζητάει να τις μιμηθεί. Αυτό το κομμάτι μπορεί να χρησιμεύσει για την ενίσχυση των ερεθισμάτων και την διόρθωση σε πιθανώς λανθασμένες παραγωγές. 
3. Σύνθετες δραστηριότητες. Το παιδί καλείται να μιλήσει με τον θεραπευτή για ένα π.χ. επάγγελμα, να διηγηθεί προσωπικές εμπειρίες κ.τ.λ ενώ στην συνέχεια το θεραπευτής αφού πρώτα έχει δημιουργήσει ''γωνιές παιχνιδιών'' ζητάει απο το παιδί να πάει στην γωνία που σχετίζεται με το συγκεκριμένο ρόλο και να χρησιμοποιήσει τα παιχνίδια που βρίσκονται εκεί για να μιμηθεί δραστηριότητες (π.χ γιατρός- ιατρικά εργαλεία-εξέταση κούκλας ή θεραπευτή). Σε αυτό το κομμάτι ελέγχουμε πέρα απο όλα τα άλλα και την ικανότητα του παιδιού να ταυτίζει επαγγέλματα με αντικείμενα καθώς και το κατά πόσο είναι ικανό να χρησιμοποιήσει τα παιχνίδια με τον σωστό τρόπο. 

Ιδέες για την νέα σχολική χρονιά

Η νέα σχολική χρονιά ξεκινάει σε λίγες μέρες και τα παιδιά έχουν ήδη μπει σε τροχιά προετοιμασίας. Παρακάτω ακολουθούν μερικές ιδέες που μπορεί να φανούν χρήσιμες για την φοίτηση ενός παιδιού στο νηπιαγωγείο και στο δημοτικό.

1. Η λέξη-κλειδί για την επιτυχία είναι ''το πρόγραμμα''. Πάρτε διάφορα υλικά και φτιάξτε μαζί με το παιδί σας το εβδομαδιαίο του πρόγραμμα. Αυτοκόλλητα, σχέδια και χρώματα σίγουρα βοηθούν. Προσοχή στο πρόγραμμα δεν πρέπει να αναγράφονται μόνο οι υποχρεώσεις για το σχολείο (π.χ. διάβασμα) αλλά και οι ελεύθερες δραστηριότητες, έτσι το πρόγραμμα αποκτά μια άλλη έννοια. Ορίστε μέρες και ώρες που μπορείτε να ασχοληθείτε με το παιδί και συμπληρώστε δραστηρίοτητες που του αρέσουν (π.χ. ζωγραφική,  βόλτα στο πάρκο). 
2. Η υπερ-μάθηση δεν έχει θετική επίδραση στα παιδιά. Οι υπερβολές των γονέων πολλές φορές οδηγούν το παιδί στο να απολέσει την παιδική-εφηβική του ταυτότητα για να αντεπεξέλθει στις σχολικές υποχρεώσεις. Φροντίστε να διδάσκετε το παιδί σας με επισκέψεις σε μουσεία, πάρκα κ.τ.λ. και όχι με επιπλέον διάβασμα. 
3. Η συμμετοχή του γονέα κρίνεται απαραίτητη. Ορίστε δραστηριότητες που θα υπάρχει αλληλεπίδραση γονέα-παιδιού. Για παράδειγμα μια όμορφη ιδέα είναι να δημιουργήσετε ένα παραμύθι μαζί με το παιδί. Ζωγραφίστε τις εικόνες, γράψτε τις προτάσεις του παραμυθιού, κολλήστε τις σελίδες και διαβάστε το. Πραγματικά αυτή η δραστηριότητα αποτελεί μια ''πηγή'' βελτίωσης πολλών δεξιοτήτων (λεπτή κινητικότητα, πραγματολογία, φαντασία, συνεργασία). 
4. Δημιουργήστε τον χώρο ανάγνωσης του παιδιού. Απομακρύνεται απο το γραφείο αντικείμενα που αποσπούν την προσοχή και μην αφήνετε το παιδί να διαβάζει σε δωμάτια που δεν επιτρέπουν την συγκέντρωση του (π.χ. Κουζίνα-Σαλόνι). 
5. Φροντίστε στον ποιοτικό χρόνο ενασχόλησης με τα μαθήματα. Μην πιέζεται το παιδί σας να διαβάζει ενώ δεν μπορεί για πολλές ώρες. Προτιμότερο είναι να ενημερώσετε τον δάσκαλο του ότι δεν μπόρεσε να κάνει κάποιες ασκήσεις ώστε να σας δώσει επιπλέον συμβουλές για το σωστό τρόπο μελέτης. 
6. Η ανταμοιβή στις προσπάθειες των παιδιών (όχι μόνο όταν είναι επιτυχημένες) είναι ένα ακόμα στοιχείο που χαρίζει αυτοπεποίθηση και σιγουριά στους μικρούς μαθητές. Ένα μπράβο και μια αγκαλιά αποτελούν πραγματικά κίνητρα. 

Ηλικίες κατάκτησης των φωνημάτων

Η παραγωγή των φωνηέντων λαμβάνει χώρα από το πρώτος έτος της ζωής και συγκεκριμένα από τον 10 μήνα, και ολοκληρώνεται περίπου στο τρίτο έτος της ηλικίας (Lieberman, 1980). Σε αγγλόφωνα βρέφη, ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα χαλαρά φωνήεντα παράγονται πρώτα (/ε/, /ι/, /θ/) ενώ σπανιότερα παράγονται τα /ο/ και /υ/. Σε μία διαγλωσσική μελέτη που έγινε σε τέσσερις γλώσσες (αραβικά, κινέζικα, αγγλικά, γαλλικά), βρέθηκε ότι τα βρέφη ηλικίας 10 μηνών παράγουν περισσότερα τα πρόσθια χαμηλά και τα μέσα-κεντρικά φωνήεντα (de Boysson- Bardies και συν., 1989).

Η σειρά εμφάνισης των συμφώνων χαρακτηρίζεται από παγκόσμια ομοιομορφία, καθώς τα στιγμικά, τα ρινικά και τα υγρά σύμφωνα παράγονται προγενέστερα από τα τριβόμενα, τα προστριβόμενα σύμφωνα και τα συμφωνικά συμπλέγματα. Η κατάκτηση των φωνημάτων και των συμφώνων συμπλεγμάτων, όπως μελετήθηκε σε διάφορες γλώσσες, ολοκληρώνεται στην ηλικία των 7-8 ετών.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει την ηλικία κατάκτησης των συμφώνων της Νέας Ελληνικής σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Πανελλήνιου Συλλόγου Λογοπεδικών (1995):

Φώνημα	Ηλικία κατάκτησης
/v/	3,0-3,6
/γ/	2,6-3,0
/g/	2,6-3,0
/θ/	4,0-4,6
/z/	3,6-4,0
/k/ /c/	2,6-3,0
/l/	3,6-4,0
m/	2,6-3,0
/n/	3,0-3,6
/p/	2,6-3,0
/b/	2.6-3,0
/s/	3,6-4,0
/t/	2,6-3,0
/f/	3,6-4,0
/d/	3,0-3,6
/ X/	3,0-3,6
/r/	5,6-6,0
/j/	3,0-3,6
/ts/	4,6-5,0
/ʎ/	4,0-4,6
/ks/	4,0-4,6
/ps/	4,0-4,6

	Πρόσθια	Κεντρική	Οπίσθια
Κλειστά	i		u
Μεσαία	e		o
Ανοιχτά		a

Παρακάτω παρουσιάζονται οι ηλικίες κατάκτησης των διφθόγγων : 

•3,6-4,0 ετών (sp,pl,kl,vl,kn,pn,vγ)

•4,0-4,6 ετών (fl,st,sk,sx,xt,tr,kt,δj,zm,mn)

•4,6-5,0 ετών (dz,sf,vr,dr,xn,zγ,ft)

•5,0-5,6 ετών (γl,γr,str)

•5,6-6,0 ετών (δr,θr,xtr,ft)

δr,θr,xtr,ft)

Ηλεκτρονικός Υπολογιστής και Λογοθεραπεία

Τα παιδιά αγαπούν το παιχνίδι κάθε είδους και μέσα απο αυτό μπορούν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες πολύ πιο εύκολα απο αυστηρά δομημένες δραστηριότητες. Η παραπάνω φράση μας επιτρέπει να καταλάβουμε την σημαντικότητα της χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή ως μέσω εξάσκησης στον τομέα της λογοθεραπείας. Πραγματικά δεν είναι λίγες οι έρευνες που έχουν γίνει και αποδεικνύουν την θετική επίδραση της χρήσης υπολογιστή ιδιαίτερα στα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Μια απο τις έρευνες αυτές υποστηρίζει πως τα παιδιά αυτών των ηλικιών που αντιμετωπίζουν διαταραχές άρθρωσης προτιμούν τις διαδραστικές δραστηριότητες ενώ ταυτόχρονα ο χρόνος αποκατάστασης είναι ταχύτερος και η διασκέδαση μεγαλύτερη ,     Eugenia I. Toki, Jenny Pange (2010). Procedia Social and Behavioral Sciences 2. Elsevier.

Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα εύχρηστα θεωρούνται τα διάφορα tablets ενώ πολλοί λογοθεραπευτές απο διάφορες χώρες έχουν δημιουργήσει επαγγελματικά λογισμικά που ο καθένας μπορεί να κατεβάσει και να χρησιμοποιεί στις συνεδρίες λογοθεραπείας. Παρακάτω αναφέρονται λογισμικά που έχουν δημιουργηθεί απο επαγγελματίες του χώρου και είναι ευρέως γνωστά: 

1. Articulation Games
2. Auditory Processing Studio
3. Auditory Workout
4. Comprehension Aphasia 
5. School of Multi Step Directions
6. Phonological Processes
7. Syntax Workout 
8.  Sentence Workout 
9. Verbal Reasoning
10.  Multiple Meanings Library
11. Wh-Questions
12. Word Retrieval 
13. Describe with Art 
14. Prepositions Journey
15. Magical Concepts
16.  Reading Aphasia 
17. Expedition with Plurals
18. Outdoor Fun 
19. Farm Academy
20. Quick Artic